Nasiona drzew są kluczowym elementem w cyklu życiowym drzew, ponieważ umożliwiają rozmnażanie, rozprzestrzenianie się i regenerację gatunków. Każde drzewo produkuje nasiona o specyficznych cechach, które są przystosowane do przetrwania w określonych warunkach środowiskowych. Poniżej znajdują się szczegółowe informacje na temat nasion drzew:
Struktura nasion
Nasiona drzew mają złożoną strukturę, której głównymi elementami są:
- Zarodek: To młoda roślina w stanie uśpienia, która znajduje się wewnątrz nasiona. Składa się z liścieni (pierwszych liści), korzonka i pędu.
- Tkanka odżywcza (bielmo lub liścienie): Zapas składników odżywczych, które umożliwiają wzrost zarodka po kiełkowaniu, zanim młoda roślina zacznie przeprowadzać fotosyntezę.
- Łupina nasienna (testa): Zewnętrzna warstwa ochronna, która zabezpiecza zarodek przed uszkodzeniami mechanicznymi, działaniem wilgoci, temperatury i chorobami.
Rodzaje nasion drzew
- Nasiona drzew liściastych: Często są zamknięte w owocach (jak żołędzie, kasztany, orzechy), co stanowi dodatkową warstwę ochronną. Przykłady to nasiona dębu (żołędzie), kasztanowca (kasztany), buka (bukiew).
- Nasiona drzew iglastych: Wytwarzane w szyszkach, mają mniejsze rozmiary i często są zaopatrzone w skrzydełka, co ułatwia ich rozprzestrzenianie przez wiatr. Przykłady to nasiona sosny, jodły czy świerka.
Rozprzestrzenianie nasion
Drzewa wykształciły różne mechanizmy rozprzestrzeniania nasion, co zwiększa szanse na przetrwanie i kolonizację nowych obszarów:
- Wiatr: Lekkie nasiona z dodatkowymi strukturami, takimi jak skrzydełka (np. nasiona klonu) lub puch (np. topola), są przenoszone przez wiatr na znaczne odległości.
- Woda: Nasiona niektórych gatunków, takich jak wierzba czy olcha, są przystosowane do rozprzestrzeniania się za pomocą wody, dzięki czemu mogą kolonizować tereny podmokłe.
- Zwierzęta: Nasiona zamknięte w owocach (np. żołędzie, orzechy) są często przenoszone przez zwierzęta, takie jak wiewiórki, które je magazynują, a niektóre z nich zostają zapomniane i kiełkują. Nasiona mogą także przechodzić przez układ pokarmowy ptaków lub ssaków, co sprzyja ich rozprzestrzenianiu na większe odległości.
- Samoczynne rozsiewanie: Niektóre drzewa, jak np. robinia akacjowa, mają nasiona, które są wyrzucane z owoców na dużą odległość dzięki mechanicznemu pękaniu strąków.